Met de goedkeuring van een nieuw provinciaal reglement door de Provincieraad van West-Vlaanderen zet de Provincie vandaag een verdere stap om erosie tegen te gaan en de waterkwaliteit te verbeteren in de Westhoek. Dit reglement, dat vier demonstratiemaatregelen omvat, vormt de tweede fase van het project Water+Land+Schap 1.0 Robuuste Waterlopen Westhoek.
Het projectgebied omvat de valleien van de Kleine Kemmelbeek en de Bollaertbeek, die uitmonden in de Dikkebusvijver en Zillebekevijver. Deze waterbekkens zijn cruciaal voor de drinkwatervoorziening van De Watergroep en vormen een buffer bij hevige regenval. Door erosie en uitspoeling van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen komen deze functies onder druk te staan.
Vanaf 1 juli 2025 kunnen landbouwers opnieuw intekenen op een nieuw pakket maatregelen. Vier concrete pistes worden ondersteund via een vergoeding die voor 50% voorzien wordt door de Vlaamse Landmaatschappij en voor 50% door de Provincie, De Watergroep, Ieper en Heuvelland:
Erosiedammen van plantaardig materiaal zoals stro, wilg of houthaksel om afspoeling van bodem te stoppen vóór ze de beek bereikt.
Niet-kerende bodembewerking op sterk erosiegevoelige percelen, met aangepaste begeleiding.
Mechanische onkruidbestrijding, als alternatief voor chemische middelen.
Gebruik van een biologisch alternatief voor metaldehyde (op basis van ijzerfosfaat), dat niet schadelijk is voor de (drink)waterkwaliteit.
Met steun van de Provincie, stad Ieper, gemeente Heuvelland, De Watergroep, Inagro, Regionaal Landschap Westhoek, Boerenbond, ABS, VMM en de lokale landbouwers werd de voorbije jaren al stevig ingezet op het versterken van deze beekvalleien. Dit dankzij het project Water+Land+Schap 1.0 Robuuste Waterlopen Westhoek, dat begeleid wordt door de Vlaamse Landmaatschappij.
Positieve evaluatie eerste fase
De eerste fase van het project – gestart in 2020 – draaide om het uittesten van maatregelen en het creëren van draagvlak bij de landbouwers. Die aanpak wierp zijn vruchten af. Eind 2024 was in het projectgebied al 36,9 kilometer aan grasbufferstroken langs de waterlopen gerealiseerd. Dat komt overeen met 63% van het totaal potentieel (58,8 km).
Deze bufferstroken werden aangelegd via een mix van steunmaatregelen:
9,2 km via demonstratiemaatregelen van het Water+Land+Schap-project
4,4 km via beheerovereenkomsten van VLM
12 km via ecoregelingen van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij
11,3 km als weiland langs de waterlopen, zonder subsidie
De ambitie blijft groot: erosie aanpakken van bron tot monding, de baggerfrequentie van de waterbekkens verlagen, de EU-Kaderrichtlijn Water naleven en de kwaliteit van ons drinkwater beschermen.
"De landbouwers van dit Water+Land+Schap hebben de voorbije jaren duidelijk hun engagement getoond. Met deze nieuwe maatregelen geven we hen praktische handvaten en financiële steun om hun positieve impact op het landschap en de waterkwaliteit nog te versterken. Dit is een investering in de toekomst, in samenwerking en in vertrouwen,” aldus Bart Naeyaert, gedeputeerde voor landbouw en integraal waterbeleid en voorzitter van de stuurgroep Water+Land+Schap.
Dit project wordt gerealiseerd en gecofinancierd in het kader van het landinrichtingsproject Water+Land+Schap, in opdracht van de Vlaamse regering.
Met Water+Land+Schap pakken we wateroverlast en droogte aan in het kader van de Blue Deal. Een goed werkend watersysteem, een aantrekkelijk landschap en klimaatrobuuste landbouw zijn daar de bouwstenen van.